Ο Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος, προκειμένου να διευκολύνει τους επαγγελματίες μουσικούς και να τους διαφυλάξει από σφάλματα που προκύπτουν από τη λανθασμένη ή και καμία ασφάλιση, παρουσιάζει το παρακάτω κείμενο στο οποίο μπορεί ο κάθε μουσικός να εντοπίσει τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να ασφαλιστεί.
1. ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕ ΕΝΣΗΜΟ
Σύμφωνα με έρευνα του ΣΜΒΕ (κατά την περίοδο του κορονοϊού) η συντριπτική πλειοψηφία των μουσικών ασφαλίζεται με ένσημο στον ΕΦΚΑ. Οι δυο συνήθεις κωδικοί ενσήμου για την ασφάλιση των μουσικών είναι οι 348220 και 275080. Το ένσημο αυτό είναι υποχρεωτικό να το κολλήσει ο εργοδότης. Ως εργοδότης θεωρείται οποιοσδήποτε κατέχει κωδικό επαγγελματικής δραστηριότητας (ΚΑΔ) σχετικό με τις μουσικές παραστατικές τέχνες (όπως μουσικές σκηνές, διοργανωτές εκδηλώσεων, γραφεία management, ξενοδοχεία, χώροι εστίασης, κλπ). Προκειμένου να γίνει η πρόσληψη είναι απαραίτητο ο μουσικός να στείλει εγκαίρως τα στοιχεία ασφάλισής του (ΑΜΑ, ΑΜΚΑ, ΑΔΤ, ΑΦΜ κλπ) στον εργοδότη .
1.1. Τεκμαρτό Ημερομίσθιο
Το τεκμαρτό (δηλαδή το ελάχιστο) ημερομίσθιο για ένα μουσικό είναι περίπου 40€ (για την ακρίβεια 40,45€). Σε αυτά τα 40€ αντιστοιχεί ένα ένσημο με κόστος περίπου 16€ που αποδίδει ο εργοδότης στο ΙΚΑ/ΕΦΚΑ.
1.2. Πρόστιμο σε περίπτωση μη ασφάλισης
Σε περίπτωση μη ασφάλισης του μουσικού το πρόστιμο για τον εργοδότη είναι 10.000€ και για το μουσικό, εφόσον δεν έχει αποστείλει τα στοιχεία του (άρα συμφωνεί στη μη ασφάλιση) 500€. Σε περίπτωση που ο μουσικός έχει αποστείλει τα στοιχεία του με email, τότε το πρόστιμο επιβαρύνει εξολοκλήρου τον εργοδότη (10.500€). Υπεύθυνος φορέας για την επιβολή προστίμου είναι κλιμάκιο του ΙΚΑ και όχι της εφορίας ή η αστυνομία, όπως συχνά θεωρείται λόγω παρανόησης. Στην περίπτωση που ο ίδιος ο μουσικός επιθυμεί να καταγγείλει ανασφάλιστη εργασία αρμόδιοι φορείς είναι ο ΣΕΠΕ και το ΙΚΑ/ΕΦΚΑ.
1.3. Είδος πρόσληψης
Η πρόσληψη των μουσικών μπορεί να είναι (και συνήθως τα τελευταία χρόνια είναι) ορισμένου χρόνου, δηλαδή μιας ημέρας, ή αορίστου χρόνου, δηλαδή για περισσότερες ημέρες, όπως συμβαίνει όταν κάποιος εμφανίζεται σταθερά και για μεγάλο χρονικό διάστημα σε ένα χώρο.
2. ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕ ΕΡΓΟΣΗΜΟ
Η ασφάλιση με εργόσημο μπορεί να γίνει ΜΟΝΟ από ΙΔΙΩΤΕΣ που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν μια εκδήλωση (π.χ. ένα ζευγάρι που παντρεύεται, ένα φυσικό πρόσωπο που κάνει ιδιωτικό πάρτυ στο σπίτι του, κλπ) και σε καμία περίπτωση από ιδιοκτήτες χώρων διασκέδασης και εστίασης ή από εταιρίες παραγωγής εκδηλώσεων.
Η ασφάλιση με εργόσημο πραγματοποιείται ως εξής: ο εκάστοτε ιδιώτης καταθέτει στην τράπεζα (είναι εφικτό και ηλεκτρονικά) ή τα ΕΛΤΑ την αμοιβή του εργαζομένου συμπληρώνοντας το ΑΦΜ, το ΑΜΚΑ και τον κωδικό επαγγέλματος του εργαζομένου (348220 για μουσικούς, 348210 για DJ’s). Ο εργαζόμενος εισπράττει από την τράπεζα ή τα ΕΛΤΑ την αμοιβή του σε μετρητά, αφού του έχει παρακρατηθεί το 25% για τις ασφαλιστικές εισφορές του και την απόδειξη των ασφαλιστικών εισφορών του, την οποία πρέπει να καταθέσει ο ίδιος στο ΙΚΑ για να προσμετρηθούν τα ένσημα. Επομένως μέσα στην αμοιβή ο μουσικός πρέπει να υπολογίζει και τις ασφαλιστικές εισφορές.
2.1. Υπολογισμός ποσού που θα πρέπει να πληρώσει ο ιδιώτης
Για καθαρή αμοιβή του μουσικού ίση με 100 ευρώ πρέπει να του καταθέσει ο ιδιώτης τραπεζικά 100/0,75=133,33 ευρώ, από τα οποία 100 ευρώ είναι η αμοιβή του μουσικού και 33,33 ευρώ η ασφάλισή του στο ΙΚΑ (δηλαδή διαιρούμε την καθαρή αμοιβή με το 0,75).
2.2. Υπολογισμός ενσήμων μουσικού
Τα ένσημα του μουσικού υπολογίζονται διαιρώντας το ποσό της ασφάλισης με το 11,86. Σύμφωνα δηλαδή με το παραπάνω παράδειγμα τα ένσημα του μουσικού είναι 33,33/11,86=2,8 (3 ένσημα).
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε κάθε περίπτωση τα αποδεικτικά της κατάθεσης από τον ιδιώτη πρέπει να βρίσκονται στη διάθεση ελέγχου τη μέρα που πραγματοποιείται η εκδήλωση.
Διευκρινίζουμε ξανά ότι είναι παράνομο να ασφαλίσει το μουσικό με εργόσημο οποιοσδήποτε εργοδότης είναι εταιρία διοργάνωσης εκδηλώσεων, δήμος, περιφέρεια, ιδιοκτήτης χώρου όπου πραγματοποιούνται ζωντανές εμφανίσεις, κλπ.
3. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΔΕΛΤΙΟ (ΜΠΛΟΚ) ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Στην περίπτωση που ο μουσικός διαθέτει δελτίο παροχής υπηρεσιών η τιμολόγηση γίνεται συνυπολογίζοντας στην αμοιβή ΦΠΑ 24% και αφαιρώντας τις κρατήσεις του ΙΚΑ/ΕΦΚΑ 16%, τις οποίες σε κάθε περίπτωση αποδίδει ο εργοδότης.
Παράδειγμα: Για αμοιβή 100 ευρώ έχουμε 100+24-16=108 ευρώ θα πρέπει να λάβει ο μουσικός, από τα οποία τα 24 θα πρέπει να τα αποδώσει ως ΦΠΑ. Επομένως η τελική καθαρή αμοιβή είναι 84 ευρώ.
Στην περίπτωση που αμοιβή είναι άνω των 300 ευρώ πρέπει να συνυπολογιστεί και παρακράτηση φόρου 20%.
Παράδειγμα: Για αμοιβή 1000 ευρώ έχουμε 1000+240-160-200=880 ευρώ θα πρέπει να λάβει ο μουσικός από τα οποία τα 240 θα πρέπει να αποδώσει ως ΦΠΑ. Επομένως η τελική καθαρή αμοιβή είναι 640 ευρώ και έχει πληρωθεί και η εφορία 200 ευρώ.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η τιμολόγηση γίνεται ΜΕΤΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ της μουσικής παράστασης. Απαραίτητη είναι η κατάθεση συμφωνητικού στο taxis σε περίπτωση ελέγχου κατά τη διάρκεια της παράστασης αυτής. Σε κάθε περίπτωση ο εργοδότης οφείλει να ασφαλίσει το μουσικό στο ΙΚΑ/ΕΦΚΑ, ανεξάρτητα από το αν ο τελευταίος καταβάλει εισφορές σε άλλο ασφαλιστικό ταμείο (π.χ. στο ΤΕΒΕ).
3.1. Υπολογισμός αριθμού ενσήμων
Για τον υπολογισμό του αριθμού των ενσήμων που αναλογούν σε κάθε δελτίο παροχής υπηρεσιών πρέπει να ξέρουμε τα εξής: Οι μουσικοί ανήκουν στην 12η ασφαλιστική κλάση με τεκμαρτό ημερομίσθιο 40,45 ευρώ. Για βρούμε των αριθμό των ενσήμων που δικαιούμαστε, διαιρούμε το ποσό της αμοιβής με το τεκμαρτό ημερομίσθιο και ο αριθμός που προκύπτει είναι τα ένσημα με στρογγυλοποίηση του ποσού προς τα επάνω.
Παράδειγμα: Για αμοιβή 150 ευρώ τα ένσημα που αναλογούν είναι 150/40,45 = 3,7 άρα 4 ένσημα.
4. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΠΠΥ)/ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΔΑΠΑΝΗΣ / ΤΙΤΛΟ ΚΤΗΣΗΣ
Το Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών (ΠΠΥ) ή Τίτλος Κτήσης ή Απόδειξη Δαπάνης είναι ένας τρόπος συναλλαγής μεταξύ προσώπων που έχουν προβεί σε έναρξη εργασιών στη Δ.Ο.Υ. για δραστηριότητα ή δραστηριότητες που ασκούν (ελεύθεροι επαγγελματίες-εδώ: εργοδότες) και προσώπων που δεν έχουν υποχρέωση απεικόνισης συναλλαγών στη Δ.Ο.Υ. (ιδιώτες-εδώ: μουσικοί) οι οποίοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους ευκαιριακά στους πρώτους, με την προϋπόθεση ότι το εισόδημα που αποκτούν από τις συναλλαγές αυτές δεν υπερβαίνει τα 10.000€ ετησίως.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Είναι σαφές ότι καμία εργασία που αφορά την μουσική δεν μπορεί να προσδιορισθεί με αυτούς τους όρους. Άλλωστε ο ίδιος ο νόμος που ορίζει την αμοιβή με ΠΠΥ λέει ότι οι εργαζόμενοι στο Θέαμα – Ακρόαμα δεν υπάγονται στον νόμο. Παρόλα αυτά αρκετοί Δήμοι χρησιμοποιούν αυτό τον τρόπο για να κάνουν τις πληρωμές τους όταν ο μουσικός δεν έχει υποχρέωση απεικόνισης συναλλαγών στη Δ.Ο.Υ., δηλαδή δεν έχει μπλοκ αποδείξεων. Υπενθυμίζουμε ότι προϋπόθεση για αυτού του τύπου την συναλλαγή είναι οι αμοιβές να μην ξεπερνούν τις 10.000,00 ευρώ κατ’ έτος.
Με ΠΠΥ ασφαλίζονται όλα τα φυσικά πρόσωπα για τα οποία νομίμως εκδίδεται ο Τίτλος Κτήσης ανεξάρτητα εάν γι’ αυτά προκύπτει υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΦΚΑ λόγω άσκησης άλλης επαγγελματικής δραστηριότητας ή ιδιότητας, μη συναφούς προς τις αμειβόμενες με Τίτλο Κτήσης υπηρεσίες. Δε μπορούν να ασφαλιστούν με τίτλο κτήσης τα πρόσωπα που αμείβονται και ασφαλίζονται με παρακράτηση των ασφαλιστικών εισφορών μέσω της διαδικασίας έκδοσης και εξαργύρωσης εργοσήμου του ν.3863/10.(εργόσημο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τ.ΟΓΑ).
Η ΠΠΥ περιλαμβάνει παρακράτηση φόρου 20% και χαρτόσημο 3,6% επί της αμοιβής, καθώς και ασφαλιστικές εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ που είναι συνολικά περίπου 20% και καλύπτουν κύρια σύνταξη (13,33%) και για υγειονομική περίθαλψη (6,95%). Η παρακράτηση για τον ΕΦΚΑ γίνεται πάνω στο ποσό που υπολείπεται των παρακρατήσεων και δεν μπορεί να υπερβεί τα 155,00 ευρώ για την κύρια σύνταξη και τα 55,00 ευρώ για την υγειονομική περίθαλψη.
Παραδείγματα:
Α) Σε αμοιβή 1.000 ευρώ έχουμε παρακράτηση φόρου και χαρτοσήμου 1.000 x 23,6% = 236 ευρώ. Επομένως το καθαρό ποσό είναι 1.000 – 236 = 764 ευρώ. Από το καθαρό ποσό έχουμε παρακράτηση για ΕΦΚΑ κύρια σύνταξη 764 x 13,33% = 101,84 ευρώ και παρακράτηση για υγειονομική περίθαλψη 764 x 6,95% = 53,10 ευρώ.
Β) Σε αμοιβή 2.000 ευρώ έχουμε παρακράτηση για χαρτόσημο και φόρο 2000 x 23,6% = 472 ευρώ. Επομένως το καθαρό ποσό είναι 2000 – 472 = 1528 ευρώ. Από το καθαρό ποσό η παρακράτηση για κύρια σύνταξη είναι 1528 x 13,33% = 203,68 ευρώ. Εδώ θα παρακρατηθούν μόνο 155 ευρώ και όχι 203,68 και για υγειονομική περίθαλψη 1528 x 6,95% = 106,20 ευρώ, από τα οποία θα παρακρατηθούν μόνο 55 ευρώ και όχι 106,20.
Τα πρόσωπα που θα αμειφθούν με ΠΠΥ πρέπει να απογραφούν, αν δεν είναι ήδη απογεγραμμένοι, στο Ενιαίο Μητρώο ΕΦΚΑ του τόπου κατοικίας τους και να δηλωθούν με την ιδιότητα «αμειβόμενος με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών», ώστε να τους χορηγηθεί η απαραίτητη βεβαίωση, η οποία χορηγείται άπαξ και αντίγραφο της οποίας προσκομίζεται στον εργοδότη για την παρακράτηση των ασφαλιστικών εισφορών. Για τη διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη η ΦΥΣΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ του εργαζόμενου στο υποκατάστημα ΙΚΑ της περιοχής του. Για να εκδοθεί χρειάζεται να έχει μαζί του την αστυνομική του ταυτότητα και την υπογεγραμμένη σύμβαση μεταξύ αυτού και του εργοδότη του.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Επειδή εκδίδονται διάφορες βεβαιώσεις από το site του ΕΦΚΑ – πολλοί υποστηρίζουν ότι μπορούν να την εκδώσουν ηλεκτρονικά (για να αποφύγουν την ταλαιπωρία της φυσικής παρουσίας στο αρμόδιο υποκατάστημα του ΙΚΑ) και κάποια λογιστήρια κακώς την δέχονται χωρίς να αναφέρεται επάνω η ένδειξη « αμειβόμενος με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών». Σε περίπτωση ελέγχου από το ΙΚΑ επιβάλλονται μεγάλα πρόστιμα τόσο στον εργοδότη όσο και στον εργαζόμενο.
5. ΜΗ ΑΜΟΙΒΟΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Σε περίπτωση που η εργασία που προσφέρει ο μουσικός είναι αφιλοκερδής (π.χ. σε περίπτωση φιλανθρωπικού σκοπού) τότε δεν υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να κατατεθεί στο taxis συμβόλαιο περί αφιλοκερδούς εργασίας και να είναι διαθέσιμο σε περίπτωση ελέγχου.
6. ΑΔΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΟΥΣΙΚΟΥ
Η άδεια μουσικού είναι κάτι ανάλογο με την άδεια των εργαζομένων σε χώρους εστίασης. Βγαίνει από οποιοδήποτε αστυνομικό τμήμα. Διευκρινίζουμε ότι εδώ και χρόνια δεν απαιτείται άδεια εργασίας μουσικού. Επειδή όμως η σχετική νομοθεσία δεν έχει καταργηθεί, εάν ζητηθεί άδεια εργασίας (συμβαίνει εξαιρετικά σπάνια), θα πρέπει να υπάρχει.
6.1. Δικαιολογητικά έκδοσης άδειας μουσικού
α. Αίτηση εκδόσεως άδειας εργασίας σε καταστήματα Π.Δ. 180/1979 (Α 46).
β. Ηλεκτρονικό παράβολο (e-παράβολο, μεσω TaxisNet) για έκδοση ή ανανέωση άδειας εργασίας από ΕΛΑΣ αξίας 2,93 ευρώ, μαζί με την εξόφληση από την τράπεζα.
γ. Πέντε (5) πρόσφατες έγχρωμες φωτογραφίες.
δ. Υπεύθυνη δήλωση Ν.1599/86 (περί μονίμου κατοικίας).
ε. Φωτοαντίγραφο βιβλιαρίου υγείας (αν υπάρχει).
στ. Φωτοαντίγραφο άδειας παραμονής – πράσινη κάρτα ή οποιοδήποτε έγγραφο νόμιμης παραμονής και εργασίας, προκειμένου για αλλοδαπούς.
ζ. Αντίγραφο Ποινικού Μητρώου «δικαστικής χρήσης» (Αναζητείται Υπηρεσιακώς), του οποίου η ημερομηνία έκδοσης δεν απέχει πέραν του 3μήνου από την ημερομηνία υποβολής του.
η. Πιστοποιητικό Υγείας από ιδιώτη ή δημόσιο ιατρό.
θ. Αστυνομική ταυτότητα.
Τα δικαιολογητικά αυτά κατατίθενται στο αστυνομικό τμήμα και σε λίγες ημέρες ειδοποιείστε για την έκδοση και παραλαβή της άδειας εργασίας.